Prof. Dr. Serbülent Gökhan Beyaz

Rotator Manşet Yırtığı

Rotator Manşet Yırtığı

Rotator Cuff (manşet) yırtıkları, omuz ağrısı ve omuzun fonksiyon görememesinin ya da omuzun işlev bozukluğunun yaygın bir nedenidir. Rotator Cuff (manşet) yırtılması, genellikle omuzun kas ve tendonlarına küçük bir travma sonrası gelişir. Bununla birlikte, yırtılmadan sorumlu patolojik süreç uzun süren ve devamlı bir tendonun inflamasyonu (tendinit) sonucu oluşur. Rotator Cuff (manşet) supraspinatus, infraspinatus, subscapularis, teres minör kasları ve bu kasların tendonlardan oluşur. Rotator Cuff kolu döndürmek ve omuz eklemi boyunca stabilite sağlamaya yardımcı olmak için omuzun diğer kasları, tendonları ve bağları ile birlikte çalışır. Ağrıya ek olarak, rotator cuff yırtılmasından muzdarip hastalar genellikle işlevsel yeteneklerde kademeli bir azalma yaşar. Saç taramak, sutyen bağlamak gibi günlük basit işler bile omuz hareket açıklığı azaldığı için oldukça zor hale gelir. İyileşme olmaz ve tedavide gecikilirse omuz ekleminin daha az kullanılmasına, sürekli kullanılmama sonrası kas güçsüzlüğü ve donuk omuz (omuzun hiç hareket ettirilmemesi) gelişebilir.

Bulgu ve Semptomlar
Rotator cuff (manşet) yırtığı ile başvuran hastalar sıklıkla sağlam olan kolunu kullanmadan etkilenen kolu omuz seviyesinin üzerine kaldıramazlar. Fizik muayenede, dış rotasyondaki zayıflık varsa infraspinatus etkilenmiştir. Omuz seviyesinin üstündeki abdüksiyonda zayıflık varsa supraspinatus etkilenmiştir. Subakromiyal bölgede palpasyonla hassasiyet sıklıkla mevcuttur. Kısmi rotator cuff yırtığı olan hastalar kolunun baş seviyesinin üzerine kaldırma yeteneğini kaybeder. Tam yırtık olan hastalar anterior humerus başının kaymasının yanı sıra omuz seviyesinin üstüne uzanma yeteneğini tam olarak kaybederler. Rotator manşet yırtığının ağrısı sabit ve şiddetlidir. Ayrıca omuzun abdüksiyon ve dış rotasyonu ile daha da kötüleşir. Sıklıkla ağrıdan dolayı uyku bozukluğu rapor edilmektedir. Hastalar, humerusun medial rotasyonunu sınırlayarak inflamasyonlu subscapularis tendonunu sabit tutmaya çalışır. Rotator manşet yırtığı ile, pasif hareket aralığı normaldir, ancak aktif hareket aralığı sınırlıdır; donuk omuzda hem pasif hareket açıklığı hem de aktif hareket aralığı sınırlıdır. Rotator cuff yırtılması 40 yaşın altında şiddetli travma vakaları dışında nadiren görülür.

Tedavi
İlk tedavi nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) veya siklooksijenaz-2 inhibitörlerinin bir kombinasyonunu ve fizik tedaviyi içerir. Bölgesel sıcak ve soğuk uygulamaları faydalı olabilir. Bu tedavilere cevap vermeyen hastalar için burada anlatılacak olan enjeksiyon teknikleri cerrahiden bir önceki adım olarak uygulanabilir. Bu enjeksiyonlar son yıllarda önce fluroskopi yardımıyla yapılırken şimdilerde Ultrasonografi yardımıyla bu enjeksiyonlar uygulanmaktadır. Uygulanacak yerin eş zamanlı görülmesi hem tanı hem de enjeksiyon yapılan yerin doğrulanması anlamında oldukça yardımcıdır. Fluroskopi kemik yapıları tek boyutlu olarak gösterdiği için çoğunlukla eklem enjeksiyonlarını (akromiyoklavikular ve glenohumeral eklem) gerçekleştirmede faydalı olur. Oysaki Ultrasonografi sadece eklem enjeksiyonları değil aynı zamanda yapısı bozlmuş, tam kat veya parsiyel yırtılmış kas ve tendonlarının tanısını eş zamanlı koyarak enjeksiyonlara olanak sağlamakta ve oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır. Bölgesel ısı uygulaması ve hafif hareket açıklığı egzersizlerini içeren fiziksel yöntemler, hastaya enjeksiyon yapıldıktan birkaç gün sonra uygulanmalıdır. Hastanın semptomlarını şiddetlendireceği ve tam bir tendon kopmasına yol açabileceği için şiddetli egzersizlerden kaçınılmalıdır.